Alles wat je moet weten over high-resolution audio

High-resolution audio, oftewel audio met een hoge resolutie, is wellicht de meest sonische selectie voor liefhebbers van digitale muziek. Maar wat is het eigenlijk? En hoe haal je een betaalbare hi-res audiospeler in huis, bijvoorbeeld refurbished? Hoe kun je audio met een hoge resolutie krijgen en wat heb je nodig om het af te kunnen spelen? Waarschijnlijk heb je weleens van deze term gehoord wanneer je interesse hebt in het luisteren naar digitale muziek, zoals cd’s of het streamen van muziek via Spotify.

In de afgelopen jaren is hi-res audio steeds meer in de buurt gekomen van normale audio. Dit kwam onder meer door de introductie van nieuwe producten op de audio-markt, zoals streamingdiensten, smartphones en natuurlijk het wijde gebruik van internet. Deze producten ondersteunen allemaal het gebruik van hi-res audio.

Is het iets voor jou? Wel als je de best mogelijke muziekervaring wilt. Of in ieder geval wanneer je een betere geluidskwaliteit wilt dan je nu hebt. In deze gevallen is het zeker waard om te bekijken of hi-res iets voor jou is.

Er zijn veel factoren betrokken bij het ontdekken van hi-res audio. Wees dus niet te snel ontmoedigd. Bijvoorbeeld: Wat levert hi-res audio precies op? Wat betekenen de verschillende bestandsuitgangen? Waar kun je dit soort audio downloaden? Welke apparaten heb je nodig om hi-res af te spelen?

Ik leg het je allemaal graag uit en licht het aan je toe in dit artikel. Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel en gerelateerde artikelen van audioreview.nl over hi-res, je meer te weten bent gekomen over hi-res en de voordelen die het aan jou kan bieden.

Wat is audio met hoge resolutie?

Er bestaat niet een universele standaard voor hi-res audio. Over het algemeen wordt gezegd dat audio met een hoge resolutie kan worden gedefinieerd als audio dat in staat is om het volledige geluidsspectrum te laten horen van opnames die beter zijn dan hoogwaardige muziekbronnen op cd.

De meest eenvoudige manier op hi-res te beschrijven, is door te zeggen dat het verwijst naar muziekbestanden met een hogere frequentie en/of diepte dan cd’s.

De frequentie verwijst naar het aantal keren dat samples van het signaal per seconde worden genomen tijdens het conversieproces van analoog naar digitaal. Hoe meer bits er zijn, hoe nauwkeurige het signaal in principe kan worden gemeten. Dus 16-bit naar 24-bit kan een hoorbare verbetering in kwaliteit opleveren. Hi-res audiobestanden gebruiken meestal een frequentie van 96 kHz of 192 kHz bij 24-bits. Je kunt echter ook bestanden hebben met 88.2 kHz en 176.4 kHz.

Er is echter een nadeel: de bestandsgrootte. Een hi-res audiobestand kan vele tientallen megabytes groot zijn, waardoor een paar nummers de opslagcapaciteit op je apparaat geheel kunnen innemen. Gelukkig is opslag veel goedkoper dan vroeger. Daardoor is het makkelijker om externe opslagcapaciteit te verkrijgen. Toch kan de grootte het nog steeds lastig maken om via wifi of een mobiel netwerk te streamen.

Welke formaten zijn er?

Daar blijft het niet bij. Er zijn ook verschillende hi-res audiobestanden waaruit je kunt kiezen. Deze hebben allemaal hun eigen comptabiliteitsvereisten. Dit zijn bijvoorbeeld het populaire FLAC-formaat (Free Lossless Audio Codec) en het ALAC-formaat (Apple Lossless Audio Codec). Beide zijn gecomprimeerd op een manier dat er geen informatie verloren gaat. Andere niet-gecomprimeerde formaten zijn WAV- en AIFF-formaten, DSD en het nieuwe MQA (Master Quality Authenticated).

Elke formaat heeft zijn eigen voordelen. Het belangrijkste is echter de comptabiliteit van het bestand met je apparaten en software. Daarom geef ik graag een iets preciezer overzicht van de bestandsformaten.

MP3 (niet hi-res) – Dit is een populaire, los-gecomprimeerd formaat dat zorgt voor een kleine bestandsgrootte, maar niet voor de beste geluidskwaliteit. Het is handig voor het opslaan van muziek op smartphones en iPods, maar biedt geen ondersteuning voor hi-res.

AAC (niet hi-res) – Dit is een alternatief voor MP3’s audio. Het is los en gecomprimeerd, maar klinkt beter. Het wordt onder andere gebruikt voor downloads van iTunes en Apple Music-streaming (op 256 kbps) en voor YouTube-streaming.

WAV (hi-res) – Dit is het standaardformaat waarop alle cd’s zijn gecodeerd. Het biedt geweldige geluidskwaliteit, maar is niet gecomprimeerd. Dit betekent dat het een enorme bestandsgrootte heeft (vooral voor hi-res-bestanden). Het heeft slechte metadata-ondersteuning, zoals albumillustraties, artiest en songtitelinformatie.

AIFF (hi-res) – Dit is het alternatief van Apple voor WAV, met betere ondersteuning voor metadata. Je verliest geen data en het is niet-gecomprimeerd, waardoor je dus grote bestandsgroottes kunt gebruiken. Maar het wordt niet veel gebruikt.

FLAC (hi-res) – Dit verliesvrije gecomprimeerde formaat ondersteunt hi-res sample rates. Het neemt ongeveer de helft van de ruimte van WAV in beslag en slaat metadata op. Het is royaltyvrij en wordt breed ondersteund (behalve door Apple-producten). Het wordt beschouwd als het voorkeursformaat voor het downloaden en opslaan van hi-res-albums.

ALAC (hi-res) – Dit is het eigen verliesvrije gecomprimeerde formaat van Apple dat ook hi-res audiobestanden aankan. Het slaat metadata op en neemt de helft van de ruimte in beslag van WAV-bestanden. Dit is een iTunes- en iOS-vriendelijk alternatief voor FLAC.

DSD (hi-res) – Dit is het single-bit-formaat dat wordt gebruikt voor Super Audio-cd’s. Het is verkrijgbaar in de varianten 2,8 mHz, 5,6 mHz en 11,2 mHz, maar wordt niet breed ondersteund door apparaten.

MQA (hi-res) – Dit is een formaat zonder compressie dat hi-res-bestanden verpakt met meer nadruk op de tijdsfactor. Het wordt gebruikt voor hoge-resolutie-streaming van Tidal Masters, maar heeft beperkte ondersteuning voor apparaten.

Waarom hi-res audio?

De basisdingen heb je hierboven kunnen lezen. Dan weet je dat ook weer. Maar waarom zou je nu moeten gaan kiezen voor audio met een hoge resolutie?

Kort gezegd bieden bestanden met een hoge resolutie een superieure geluidskwaliteit ten opzichte van gecomprimeerde audioformaten. Verschillende websites waar je audiobestanden, muziek en films download, gebruiken gecomprimeerde bestanden met een relatief lage bit rate, zoals 256 kbps. Denk bijvoorbeeld aan iTunes, Spotify en Apple Music.

Wanneer je dergelijke gecomprimeerde bestanden gebruikt, betekent dit dat er sprake is van verlies in de data in het coderingsproces. Dit betekent dat er resolutie wordt opgeofferd voor het gemak van een kleinere bestandsgrootte dat makkelijker te downloaden is. Maar dit heeft ook een effect op de geluidskwaliteit.

Wanneer je onderweg of tijdens het sporten naar muziek luistert van Spotify, zal je dit weinig uitmaken. Maar voor echte, serieuze audiofielen en muziekfans kan dit echt een dingetje zijn. Een hoge resolutie is voor hen belangrijk.

Wil je verder lezen over hi-res muziek? Bijvoorbeeld welke apparaten je nodig hebt om het af te kunnen spelen? Lees dan hier verder.